Coaching często jest sposobem na znalezienie wyjścia z trudnej sytuacjiżyciowej, przeprowadzenia (czasami radykalnej) zmiany w życiu. Wielu ludziniezadowolonych ze swojej sytuacji, czy wręcz nieszczęśliwych, szuka sposobówna zmianę. I często je znajduje – tłumaczy Anna Wacławik.
Coaching – to słowo,które jest bardzo modne. Czy to tylko moda, czyteż wynika on z potrzeby naszych czasów?
Faktycznie coaching jest obecniebardzo modnym słowem. Można się z nim spotkać w kolorowej prasie, wksięgarniach całe półki zapełnione są poradnikami coachingowymi. Słyszałamnawet o coachingu dla psów.
Moda modą, ale coachingtowarzyszy nam od zawsze. Zawsze wtedy, kiedy szukamy rozwiązań naszychproblemów czy drogi do osiągnięcia celu, możemy skorzystać z pomocy coacha. Tomogą być nasi rodzice, przyjaciele, koledzy, partnerzy. W rozmowie z nimimożemy sami sobie odpowiedzieć na szereg pytań, zbliżając się tym samym dorealizacji naszych zamierzeń. W ostatnich latach coaching stał się profesją, acoachowie kształcą się na specjalistycznych kursach bądź studiach. A wszystkopo to, żeby pomagać nam sprostać wyzwaniom naszych czasów. Pęd życia, corazwiększa liczba obowiązków, dążenie do doskonałości, a jednocześnie rosnąceosamotnienie, rozluźnienie więzów rodzinnych i społecznych sprawiają, że ktośtaki jak coach jest potrzebny. Ktoś, kto zmusi do zatrzymania się,zastanowienia się nad tym, co i jak zrobić, żeby osiągnąć cel, ktoś, ktopoświęci nam swoją uwagę i skoncentruje się na nas i naszych sprawach. Rosnącapopularność coachingu to znak naszych czasów.
Na czym polega coaching?
Coaching jest formą wsparcialudzi w ich rozwoju, ale – co ważne – bez mówienia im, co mają robić. Coachzadaje pytania inspirujące klienta do szukania nowych możliwości, drógrozwiązania swoich problemów czy osiągania celów osobistych. Pomaga wodkrywaniu drzemiącego w kliencie potencjału, uwalnia go, pokazując goklientowi, często nieświadomemu swoich prawdziwych możliwości.
W jaki sposób coaching może odmienić nasze życie?
Coaching nie jest narzędziem,dzięki któremu nasze życie zmieni się nagle, jak za dotknięciem czarodziejskiejróżdżki i wszystko stanie się piękne. Jednak przy odpowiednim zaangażowaniuobydwu stron – klienta i coacha można naprawdę dużo osiągnąć. Realizacja marzeńto częsty temat coachingu. Klient szuka drogi do ich spełnienia. Coaching pomaga przeanalizować zasoby, poukładać sobie plan działania i gorealizować krok po kroku.
Czy może pani podać przykłady osób, które dzięki coachingowizrealizowały swoje marzenia?
Jedna z kobiet, przez wiele lat odkładała remont swojegomieszkania. Podczas sesji zaplanowała poszczególne jego etapy i z gotowym planem osiągnęła coś, co jeszczeniedawno w jej odczuciu było niemożliwe. Byli również klienci, którzyprzychodzili na sesję z gotowym celem – marzeniem, a w trakcie spotkańdochodzili do wniosku, że nie to jest dla nich najważniejsze. Spotkałam teżosoby, które po prostu ceniły sobie czas na sesji. Był to ten moment, który w100 proc. mogą poświęcić na analizę swoich celów i pracę nad ich realizacją, bow domu jest zawsze coś pilniejszego.
Coaching często jest sposobem naznalezienie wyjścia z trudnej sytuacji życiowej, przeprowadzenia (czasamiradykalnej) zmiany w życiu. Wielu ludzi niezadowolonych ze swojej sytuacji, czywręcz nieszczęśliwych, szuka sposobów na zmianę. I często je znajduje.
Czy istnieje grupacelów, które najczęściej sobie stawiają pani klienci? Jakie to cele?
W mojej pracy cele coachingoweobracają się głównie wokół kariery zawodowej – są to najczęściej cele związaneze zmianą miejsca pracy, poprawą jakości pracy, zaplanowania ścieżki zawodowej.Ludzie stają przed dylematem – zmieniać pracę (a jeżeli tak, to na jaką) czywalczyć o zmianę na lepsze w obecnej pracy; jak pogodzić moje plany zawodowe zżyciem prywatnym; co zrobić, żeby zdobyć taką pracę, w której będę sięspełniać.
Do kogo jestskierowana oferta coachingu? Czy są jakieś szczególne grupy osób?
Coaching jest narzędziem dośćuniwersalnym. Nie ma jakiejś jednej konkretnej grupy osób, do których jest onskierowany. Coaching pomaga ludziom w dokonywaniu zmian w sposób zgodny z nimisamymi. Pomaga podążać w kierunku dla nich najbardziej odpowiednim. Przyczyniasię do rozwoju i wkraczania ponad poziom, na którym znajdują się obecnie. Z tejperspektywy patrząc, to narzędzie dla osób dla których rozwój i praca nadrealizacją celów jest ważna.
Odwracając Pani pytanie można sięzastanowić, czy są osoby, dla których coaching nie jest odpowiednim narzędziem.Czasami tak bywa, jednak trudno z góry powiedzieć – u ciebie się sprawdzi, a uciebie nie. Zachęcam niezdecydowanych do nawiązaniu kontaktu z coachem. Dobrąpraktyką jest pierwsze (najczęściej bezpłatne) spotkanie z coachem. Wtedyklient dowiaduje się o sposobie pracy danego coacha, rozmawia z nim o swoichcelach, ustala plan coachingu.
To prawda, że wiele osób podchodzi sceptycznie do coachingu…
Oczywiście. Coaching nie jestcudownym lekiem na wszystkie nasze bolączki. A przede wszystkim nie jestnarzędziem, które działa jak urządzenie mechaniczne – zawsze sprawnie, szybko izawsze tak samo.
Od czego zależy to, czy coaching będzie skuteczny?
To, czy coaching „zadziała”, czynie, zależy m.in. od osoby coacha i tego, czy jego styl bycia oraz pracyodpowiada klientowi. Coaching to proces oparty na zaufaniu. Tutaj klient musiczuć się w obecności coacha dobrze i bezpiecznie. Musi umieć się otworzyć i byćwobec coacha (i siebie) szczery. Jeżeli w układzie coach-klient nie ma„chemii”, coaching nie zadziała.
Ważna jest też postawa klientawobec coachingu. Musi on tego naprawdę chcieć i powinien się zaangażować. Tunie ma miejsca na postawę pasywną. Stroną , która musi tu włożyć najwięcej pracyjest klient. Coach za niego nic nie zrobi. Nie podejmie decyzji, nie dowie się,nie nauczy, nie załatwi.
No i jeszcze: metoda, jakąpracuje się w coachingu, może po prostu klientowi nie odpowiadać. Ludzienauczeni szybkiego osiągania efektów, skrótów czy gotowców czasami mogą niezaakceptować sytuacji, w której to oni sami muszą poszukać rozwiązania i samizadecydować, czy i jak go zastosować. Jeżeli ktoś potrzebuje porady, chce, żebymu ktoś powiedział, co ma robić, nie ma czego szukać u coacha.
Jeśli zdecydujemy się skorzystać z usług coacha, czym należy sięsugerować, wybierając trenera?
Jak już wspomniałam,najważniejsza jest tzw. „chemia” pomiędzy coachem i klientem. Bez niej będzietrudno osiągnąć dobre efekty. Dlatego przed decyzją o nawiązaniu współpracy zkonkretnym coachem warto się z nim spotkać, porozmawiać, zapytać o metody pracyi doświadczenie.
Wcześniej oczywiście wskazanejest dowiedzieć się, jakie ma formalne kwalifikacje – gdzie uczył sięcoachingu, jakie ma doświadczenie. Warto poszukać opinii klientów o coachu.
Jeżeli chodzi o formalnekwalifikacje, pewnym ich potwierdzeniem jest certyfikat. Istnieje na rynkukilka instytucji o dobrej renomie, często są to międzynarodowe organizacjeprzyznające certyfikaty coachom, dbające o jakość i stosujące własny kodeksetyczny. Takimi organizacjami są np. ICF czy ICC.
Jaki jest koszt sesji coachingu i ile czasu on trwa?
Cena i czas coachingu to sprawa bardzoindywidualna. Zależna od celu klienta, jego możliwości oraz oczywiście odcoacha. Rynkowe stawki za sesję coachingową zaczynają się w okolicach 100 zł, akończą na kwotach czterocyfrowych. Sam proces jest ograniczony w czasie.Najczęściej jest to kilka (6-8) sesji w odstępach 2-4 tygodnie. Jednak chcępodkreślić, że nie ma tu reguły. Czasami może wystarczyć jedno spotkanie zcoachem. Ale może też się zdarzyć, że kilka sesji to za mało.
Jako wygląda typowa sesja coachingowa?
Każdy coach ma swoje sposobypracy, tak samo jak każdy klient przychodzi z inną sprawą. Jednym z częstostosowanych narzędzi w coachingu jest model GROW i sesja może być prowadzonazgodnie z założeniami tego narzędzia. Na spotkaniu zaczynamy od ustalenia celu,analizujemy rzeczywistość, generujemyopcje, czyli potencjalne możliwości osiągnięcia celu i ustalamy plan działania– co zrobić, żeby dany cel osiągnąć.
Czy i w jaki sposób coaching może nam pomóc w znalezieniu dobrej pracy?
Podstawowe pytanie w takimprzypadku to: co to znaczy „dobra praca”. Dla mnie może ona oznaczać kompletnieco innego niż dla uczestnika sesji coachingowej. Dlatego ważne jest, żeby uczestniksesji sobie odpowiedział na to pytanie, stworzył wizję dobrej pracy. Wizja,najlepiej ubrana w szczegóły, działa często bardzo motywująco do działania.Dalej klient opracowuje plan działania, ustala, jakie ma możliwości osiągnięciacelu i wybiera jedną z dróg, która mu najbardziej odpowiada. Oczywiście wartoteż przeanalizować zasoby – co mam już, co pomoże mi pracę znaleźć, a czegoewentualnie mi jeszcze brakuje i jak to zdobyć. Na kolejnych sesjach klientomawia z coachem swoje uwagi i spostrzeżenia, jeżeli to konieczne modyfikujeswoje plany i analizuje postępy realizacji.
Wiele osób bezrobotnych , zwłaszcza po dłuższym okresie poszukiwaniaracy, może mieć problem z nawiązywaniem relacji międzyludzkich. Czy coachingmoże w ich przypadku pełnić funkcję terapeutyczną, np. pomagać w nawiązywaniurelacji międzyludzkich, networkingu?
Byłabym ostrożna w formułowaniutakich stwierdzeń. Coaching nie może zastąpić terapii. Coaching może pomóc wnawiązywaniu relacji międzyludzkich, ale tylko w przypadku, kiedy klient jestświadomy takiej potrzeby i chce takie relacje nawiązać. Coaching pomoże muustalić plan, co zrobić, żeby takie relacje nawiązać.
A jak wygląda sytuacja osób pracujących - czy coaching może wpłynąć np.na poprawę jakości naszej pracy?
Zdecydowanie tak. Dziękicoachingowi możemy przeanalizować naszą sytuację, zdefiniować obszary, wktórych potrzebna jest zmiana oraz ustalić, jak tę zmianę osiągnąć.
Czy szefowie firm powinni inwestować w coaching swoichpracowników?
Coaching może być bardzoskutecznym narzędziem rozwoju organizacji. Może pomóc w zwiększeniuefektywności pracy zespołów pracowniczych. Jego zastosowanie musi być jednakdobrze zaplanowane. Pracownicy muszą być przekonani, że akurat taka formawsparcia ma sens, muszą znać cele coachingu i się z nimi identyfikować.
Coaching stanowi często dobreuzupełnienie innych form wsparcia. Można go stosować w połączeniu zeszkoleniami czy superwizją. Efekty takich działań (ale podkreślam – dobrzezaplanowanych i wdrożonych) mogą być naprawdę zadziwiająco pozytywne.
Jak wygląda rynekpracy coachów w Polsce? Czy jest duży popyt na ten zawód i czy osoby, którezdecydują się na wybór tej profesji, nie będą miały problemu ze znalezieniemzatrudnienia?
W mojej ocenie zapotrzebowanie nausługi coachingowe rośnie. Jednak ciągle nie jest to rynek duży. Znalezieniepracy jako coach na pewno nie jest łatwe. Oczywiście są coachowie, którzypracują niemal wyłącznie w tym zawodzie, jednak dla znakomitej większościcoachów w Polsce jest to zajęcie uzupełniające ich inną działalność zawodową –jako trenerów, doradców czy menedżerów.
AnnaWacławik – aktywny coach,trener, doradca zawodowy.
RozmawiałaJoanna Niemyjska (Zielona Linia 19524, CentrumInformacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)
