Psycholog - zawód, który daje wiele możliwości pracy

Psychologia to jeden z najpopularniejszych kierunków humanistycznych. Mimo że te nie mają ostatnio dobrej prasy, kandydatów na przyszłych ekspertów od zakamarków ludzkiej duszy nie brakuje. Jak wyglądają studia psychologiczne? Jakie cechy powinien mieć przyszły psycholog? I w końcu czy kariera po psychologii to tylko kozetka?

Kiedyś renoma zawodu psychologa była bardzo duża, a studia psychologiczne były naprawdę prestiżowe. Teraz, gdy studia humanistyczne wrzuca się do jednego worka z napisem: "nieprzydatne", niejeden student psychologii jest traktowany jako przyszły bezrobotny. Czy takie obiegowe opinie o psychologii pokrywają się z rzeczywistością?

prof. Ewa Trzebińska, fot. SWPS

Prof. dr hab. Ewa Trzebińska, prorektor ds. dydaktyki SWPS: Nie znam takich obiegowych opinii. Nie zauważyłam, żeby wśród zawodów zagrożonych bezrobociem wymieniano zawód psychologa. Co więcej, dysponując wynikami badań, które prowadzimy śledząc losy naszych absolwentów możemy się odwołać do konkretnych danych. Wyniki tych badań pokazują, że około 70% naszych absolwentów pracuje w zawodzie. 85% osób, które ukończyły u nas psychologię, jest zadowolonych z wykonywanej pracy. Około 1/3 z tych osób, prowadzi własną działalność, czyli same sobie stworzyły odpowiednie warunki do pracy. To, co wydaje mi się jeszcze ważne w tym kontekście, to fakt, że ponad 40% naszych studentów już w trakcie studiów zaczyna pracować w obszarach, które są związane z kierunkiem. W ten sposób rozpoczynają karierę w zawodzie, do którego się podczas studiów przygotowują.

W jakich obszarach potrzebna jest praca psychologa?

Takich obszarów jest bardzo wiele. Pierwszym jest sfera zdrowia. Nie mam tu na myśli tradycyjnej kozetki czy psychoterapii, bo do tego w żadnym wypadku nie ogranicza się ten zawód. Psychologowie wspierają proces leczenia, profilaktyki zdrowotnej, rehabilitacji. Następny obszar to jest oświata, wychowanie, instytucje opiekuńcze - wszędzie tam, gdzie trzeba robić coś na rzecz rozwoju drugiego człowieka. Kolejny związany jest z zarządzaniem i HR w różnych firmach. To także reklama i media, które coraz bardziej nastawione są na kontakt z odbiorcami polegający na tym, aby nie tylko zaspakajać oczekiwania, ale także do pewnego stopnia je kształtować. Właściwie trudno byłoby wymienić taki obszar działalności człowieka, w którym wiedza i umiejętności psychologiczne nie byłyby przydatne.

Powiedziałabym, że i tak i tak. Z jednej strony posiada bardzo specyficzne i specjalistyczne umiejętności zawodowe, a z drugiej strony psychologia, jako dziedzina nauki i wiedzy o człowieku, w bardzo szerokim zakresie wyjaśnia funkcjonowanie jednostki, grupy i zbiorowości. W ogóle wiedza psychologiczna pomaga rozumieć lepiej świat, niezależnie od tych konkretnych specjalistycznych umiejętności, które rzeczywiście są z tym zawodem związane.

Studia w systemie bolońskim - co to jest za tryb nauki ? Czy ma to służyć kształceniu ludzi dla mediów lub innych obszarów?

Uważam, że to jest rzeczywiście przełom w myśleniu o tym, jak najlepiej wykorzystać wiedzę psychologiczną w życiu społecznym. Jeśli zgodzimy się co do tego, że psychologia objaśnia bardzo ważną część rzeczywistości, to można zrobić z niej dobry użytek i będzie przydatna w różnych obszarach działalności zawodowej. Dlatego umożliwiamy studiowanie psychologii nie tylko jak dotychczas przez 5 lat po to, żeby zostać zawodowym psychologiem, ale także w trybie licencjackim lub magisterskim w celu uzupełnienia lub poszerzenia swojego przygotowania w innym zawodzie.
Wykonywanie wielu zawodów stało się obecnie tak skomplikowane, że do sukcesu potrzebne jest kombinowanie różnych obszarów wiedzy i umiejętności. Większość z nich wymaga mocnego osadzenia w rzeczywistości społecznej i uwzględniania potrzeb ludzkich. Nareszcie psychologię, tak jak wszystkie inne kierunki, można więc studiować w elastycznym trybie 3 plus 2, a tym samym dokonywać takich połączeń, które wydają się potrzebne z punktu widzenia zainteresowań i planowania kariery.

Trzeba wspomnieć o tym, że kwestia zawodu psychologa formalnie nie jest w Polsce uregulowana. Dlatego tworząc programy studiów odwołujemy się przede wszystkim do rozstrzygnięć europejskich. Po pierwsze najprawdopodobniej będą one uwzględniane w naszych rozstrzygnięciach krajowych. Po drugie tak skonstruowane programy, co bardzo ważne, znacznie zwiększą szanse zawodowe naszych absolwentów na europejskim rynku pracy. Biorąc pod uwagę te regulacje można powiedzieć, że po to, żeby być zawodowym psychologiem trzeba mieć pięć lat studiów psychologicznych. Te pięć lat studiów psychologicznych można zrealizować w toku studiów jednolitych lub jako trzy lata studiów licencjackich i dwa lata studiów magisterskich. Wybór będzie zależał od studenta.

A czy jakieś elementy programu studiów na psychologii przygotowują do wykonywania zawodu?

Najogólniej rzecz biorąc działania zawodowe psychologów to ocena psychologiczna i interwencja psychologiczna, czyli możliwość wpływania psychologicznymi sposobami na jakieś zjawiska, zdarzenia, które chcielibyśmy zmieniać, ulepszać. Ta wiedza może być wykorzystywana w różnych obszarach zawodowych. Naszym studentom na poziomie licencjackim oferujemy ścieżki, a na poziomie magisterskim specjalności, wprowadzające w rożnym stopniu wtajemniczenia w tradycyjne obszary zastosowania psychologii takie jak psychologia kliniczna, psychologia zdrowia czy psychologia społeczna, ale także poszukiwana na rynku psychologia biznesu, czy neurokognitywistyka - specjalność z pogranicza neurobiologii i nauronauki.

Do czego powinien zdążać współczesny humanista?

Humanista to powinien być człowiek światły. Mam na myśli kogoś, kto dąży do rozumienia rzeczywistości, w której żyje i pracuje. Myślę, że ostatnio niesłusznie bardzo akcentowane jest zdobywanie wykształcenia, jako inwestycja wyłącznie w sferę zawodową, a nie w jakość życia w ogóle. Są badania, które pokazują, że poziom szczęścia jest wprost proporcjonalny do liczby lat przeznaczonych na zdobywanie wykształcenia, czyli im więcej lat człowiek poświęcił na naukę tym jest szczęśliwszy. Sadzę, że tak właśnie warto patrzeć na wykształcenie - jako na inwestycję we własne szczęście.


Rozmawiała: Katarzyna Domniewska


źródło: www.strefapsyche.swps.pl